ساخت توپر و ساخت توخالی

• در قطعات کوچک، ساخت توپر ممکن است، اما باید مراقب خشک شدن و ترک باشید
• برای قطعات بزرگ‌تر، ساخت توخالی بهتر است تا خشک شدن یکنواخت و جلوگیری از مشکل در پخت.

سیستم‌های اسکلت (Armature)

اسکلت نرم

• موادی مثل فوم، پارچه یا کاغذ به‌عنوان پشتیبان موقت
• این مواد ممکن است در پخت بسوزند و از بین بروند
• گل را در لایه‌های نازک روی اسکلت بگذارید و یکنواخت پخش کنید.

اسکلت سخت

• از سیم، میله یا مش فلزی استفاده می‌شود
• این قطعات باید قبل از پخت برداشته شوند یا مقاوم به دمای پخت باشند
• حذف اسکلت باید با دقت برنامه‌ریزی شود چون گل خشک شکننده است.

قالب‌فشاری (Press Molding)

در این روش، گل را در داخل یا روی قالب فشار می‌دهند تا شکل مشخصی بگیرد. این تکنیک بین روش‌های دست‌ساز و تولیدی قرار دارد و امکان تکرار شکل‌های مشابه را در عین حفظ حالت دست‌ساخته فراهم می‌کند.

قالب می‌تواند از گچ یا از گل بسیک (بیسک)، ساخته شده باشد.

ترکیب با ریخته‌گری اسلیپ (Slip Casting Integration)

هرچند ریخته‌گری اسلیپ غالباً به عنوان روش تولید استفاده می‌شود، می‌توان آن را با روش ساخت با دست ترکیب کرد:

• قطعاتی خاص با قالب ساخته می‌شوند
• سپس آن قطعات را در پروژه‌های دست‌ساز بزرگ‌تر وارد می‌کنند
  این رویکرد ترکیبی باعث بهبود کارایی و انعطاف در طراحی می‌شود.

تکنیک «سوزاندن» (Burnout Techniques)

در این روش، مواد قابل سوختن را به داخل گل وارد می‌کنند تا در پخت بسوزند و فضاهای توخالی یا بافت‌های خاص ایجاد کنند:

• موادی مثل کاغذ، مقوا یا مواد آلی
• باید طوری برنامه‌ریزی شود که این مواد بطور کامل بسوزند بدون آسیب به ساختار خاک رس اطراف

کاربرد خاک رس کاغذی (Paper Clay)

خاک رس کاغذی محتوی الیاف سلولزی است که قدرت و انعطاف خاصی به گل می‌دهد:

• عالی برای فرم‌های ظریف
• امکان تعمیر ترک‌ها حتی وقتی بخشی خشک‌تر است
• اجازه می‌دهد قسمت‌های خیس و خشک به هم متصل شوند
• تنش در پخت را کاهش می‌دهد
• امکان روش‌های تجربه‌ای و فرم‌های آزادتر را فراهم می‌کند

اگرچه ساخت با دست می‌تواند با حداقل ابزار انجام شود، اما ابزار زیر کیفیت کار را ارتقاء می‌دهد:

• وردنه یا رولر (Rolling pin / slab roller): برای باز کردن ورقه‌های یکنواخت
• سیم برش (Wire cutter): برای جدا کردن قطعات از بلوک گل
• ابزار مدل‌سازی (Modeling tools): برای شکل‌دهی و جزئیات
• ابزار خراش (Scoring tools): برای آماده‌سازی سطوح اتصال
• اسفنج‌ها: برای صاف کردن سطوح، پاک‌سازی و مرطوب‌کردن
• ریب‌ها و اسکرِیپِرها (Ribs & scrapers): کاردک فلزی برای فشرده‌سازی و حذف اضافات، ریب لاستیکی برای تسطیح و ایجاد بافت نرم

برای بهبود کیفیت کار:

• سطح غیر چسبنده استفاده کنید (بوم، زیر دست سیلیکونی)
• هنگام اتصال قطعات، سطح‌ها را خراش دهید و از اسلیپ استفاده کنید
• وقتی که کار نمی‌کنید، گل را با پوشش نگه دارید تا خشک نشود
• هنگام خشک شدن، قطعات را به آرامی خشک کنید و روی آن‌ها پلاستیک بگذارید
• بافت ایجاد کنید؛ از اشیاء طبیعی مثل برگ، تور، چوب برای ایجاد الگو استفاده کنید

مشکلات ترک خوردن

ترک‌های ناشی از خشک شدن

خشک کردن آهسته و یکنواخت جلوی بیشتر ترک‌ها را می‌گیرد. قطعه را با پلاستیک پوشانده و اجازه دهید رطوبت به تدریج کاهش یابد.

شکست اتصالات (Joint Failures)

برای جلوگیری از این مشکل، سطوح اتصال را عمیقاً خراش دهید و اسلیپی با غلظت مناسب (مانند خامه غلیظ) استفاده کنید.

ترک‌های تنشی (Stress Cracks)

تغییر ضخامت ناگهانی دیواره‌ها یا انتقال ناگهانی فرم باعث تمرکز تنش می‌شود. ضخامت یکنواخت نگه داشته و تغییر فرم را تدریجی انجام دهید.

مشکلات ساخت و ساز

افتادگی و فروپاشی (Sagging / Collapse)

در ساخت بلند، ابتدا بخش‌های پایین‌تر را اجازه دهید سفت شوند سپس قطعات بالاتر را اضافه کنید. در صورت نیاز از پشتیبان موقت استفاده کنید.

سطح‌های ناهموار

برای صاف کردن، از ریب‌ و اسکرِیپ استفاده کنید و با نظم دور قطعه کار کنید تا ضخامت یکنواخت حفظ شود. ضخامت را با ابزارهایی مثل سوزن یا گیج ضخامت بسنجید.

مشکلات اتصال

قبل از اعمال اسلیپ، هر دو سطح را خراش دهید. مقدار اسلیپ کافی بریزید تا شکاف‌های خراش را پر کند. قطعات را محکم به هم فشار دهید و لبه‌ها را ترکیب کنید.

مدیریت رطوبت

خشک شدن سریع

برای جلوگیری از خشک شدن سریع، استفاده از پوشش‌های پلاستیکی و تنظیم تدریجی رطوبت مفید است. قطعات ضخیم‌تر به زمان بیشتری نیاز دارند.

عدم تعادل رطوبت

هنگام اتصال قطعات با رطوبت متفاوت، بخش خشک‌تر را با افزودن آب مرطوب کنید یا اجازه دهید تا رطوبت برابر شود پیش از اتصال. از دوغاب ساخته‌شده از همان نوع گل استفاده کنید.

ساخت با دست انعطاف‌پذیری فوق‌العاده‌ای ارائه می‌دهد و برای کاوش خلاقیت عالی است. این روش راهی عالی برای یادگیری اصول اولیه سفالگری است بدون نیاز به سرمایه‌گذاری زیاد بر ابزارها و تجهیزات. چه می‌خواهید وسایل کاربردی بسازید و چه مجسمه‌های هنری، ساخت با دست فرصت‌های بی‌شماری برای بیان خلاقانه به شما می‌دهد.

چند ایده ساده برای شروع:

• ظروف پینچی برای کاکتوس
• گلدان‌های کویلی با الگو
• سینی یا جعبه‌های ساخته شده از ورقه
• مجسمه‌ها یا تابلوهای دیواری
• لیوان یا بشقاب با بافت‌های برجسته